طرح خیابان 24 متری، کارکرد لازم را برای اراک ندارد- لغو پروژه 58 متری اقدامی غلط و مبتنی بر سوگیری‌های اشتباه بود

دکتر مخلص الائمه استاندار مرکزی با اشاره به اینکه بلاتکلیفی این طرح به گره‌ای در مرکز استان تبدیل شده است، اظهار کرد: اراک در مسیر غرب به شرق با مشکل ترافیکی روبرو است و روشن است که با احداث این معبر نیز اتفاق خاصی در رفع مشکلات رخ نمی‌دهد.
وی با بیان اینکه به نظر می‌رسد با توجه به نقشه معبر، پروژه حتی ۱۰ درصد هم اثربخشی ندارد و خیابان رجایی دوم را برای شهر اراک رقم می‌زند و مشکلی را حل نمی‌کند و چه بسا در صورت عدم اجرای طرحهای مکمل، مشکلات جدید را به همراه خواهد داشت، افزود: تصور مردم این است که این معبر قطعا مشکلات ترافیکی حل می‌کند در حالی که عرض آن از خیابان‌های شهیدبهشتی و امام خمینی کمتر است ولذا باید شفاف‌سازی برای مردم صورت گیرد.
مخلص الائمه با اشاره به این تاریخچه طرح، گفت: شبهاتی پیرامون این موضوع مطرح بود ولی در مجموع نهادهای نظارتی و امنیتی نسبت به اصل موضوع ایراد قانونی وارد نمی‌داند و خواستار تعیین تکلیف معبر می‌باشند. 
وی با تأکيد بر اینکه معبر 24 متری جایگزین پروژه 58 متری نیست و اینکه تصور شود با اجرای آن اتفاق مهمی در ترافیک شهر می‌افتد، تلقی غلطی است، گفت: مسلما این معبر، کارکرد 58 متری را ندارد و البته در مقطع زمانی فعلی امکان بازگشت به گذشته وجود ندارد و فرصت‌هایی که از دست رفته است، قابل جبران نیست.
استاندار مرکزی در این جلسه خواستار تسریع ساماندهی میوه فروشی‌ها و اصناف حدفاصل سر بازار قدیمی تا ابتدای خیابان قائم مقام از سوی شهرداری اراک شد و گفت: به لحاظ ترافیکی لازم است که منطقه سر و سامان پیدا کند، همچنین نارضایتی عمومی را از جهات مختلف رقم زده است که باید وضعیت تعیین تکلیف شود. 

خالی کردن مرکز شهر از ترافیک منوط به ایجاد یک معبر جدید است/اجرای ۲۴ متری بسیار ساده است 
معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار مرکزی با بیان اینکه تمامی مراحل اداری این پروژه انجام شده است، گفت: معبر ۲۴ متری به لحاظ مقیاس به مانند خیابان شهید رجایی (ملک) است و به هرحال نقش ترافیکی خود را خواهد داشت.
مهدی زندیه وکیلی تصریح کرد: اگر خواهان اجرای پروژه پیاده‌راه‌سازی هسته مرکزی شهر اراک (میدان شهدا تا میدان هفت تیر) هستیم، باید معبری برای تردد ساکنین این منطقه داشته باشیم و در واقع خالی کردن مرکز شهر از ترافیک منوط به ایجاد یک معبر جدید است.
وی با تأکيد براینکه اگر این معبر اجرایی نشود، کل طرح جامع ترافیک شهر اراک ملغی خواهد شد، افزود: این پروژه یک معبر ساده است و احداث آن دشوار نیست و برای تحول در مرکز شهر باید اقدامات دیگری نیز انجام شود.
دکتر زندیه وکیلی اضافه کرد: بارها در کارگروه کاهش آلودگی هوای اراک مطرح شده است که برای کنترل آلودگی، طرح‌ محدودیت‌های ترافیکی اجرایی شود، اما به دلیل اینکه خیابان جایگزین وجود ندارد، امکان اجرای طرح در مرکز شهر وجود ندارد و در واقع وجود چنین معابری می‌تواند به اجرای دیگر طرحها همچون اعمال محدودیت‌ها ترافیکی در روزهای آلوده کمک کند.
وی با اشاره به اینکه در حال حاضر شهرداری باید ۳۵ ملک را تملک کند و باقی عقب‌نشینی خواهند داشت، گفت: اجرای پروژه بسیار ساده است، پس از لغو ۵۸ متری، ۲۴ هکتاری که به شهرداری برای اجرا پروژه داده شد بود، پس گرفته نشد، بلکه یک هکتار زمین مسکونی به منظور اجرای پروژه ۲۴ متری در اختیار شهرداری باقی ماند و در واقع منابع مالی در اختیار شهرداری قرار دارد.
معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار مرکزی گفت: در حال حاضر تکلیف ساکنین طرح ۵۸ متری مشخص نیست چراکه نمی‌دانند برای ساخت باید چه میزان عقب‌نشینی داشته باشند. 

احداث معبر ۲۴ متری کار دشواری نیست
مدیرکل دفتر فنی استانداری مرکزی گفت: به لحاظ مطالعات ریخت‌شناسی شهری شاهد چند نوع بافت در شهر اراک هستیم، هسته اولیه شهر براساس یک پادگان شهر بوده است و در واقع شهر به صورت کامل با طراحی پیش رفته است.
حمیدرضا نوازنی تصریح کرد: پس از یک دوره زمانی شهر بدون طراحی شکل گرفت و در واقع شاهد بافت ارگانیک شهر هستیم که بر اساس کوچه باغات و نظر ملاکین احداث شد، پس از انقلاب اسلامی، براساس واگذاری‌ها، شهر ساخته شد که کار براساس یک نقشه پیش رفت هر چند که در برخی از مناطق، پیوند این واگذاری‌ها با بافت قدیم قدری دچار مشکل است.
وی با بیان اینکه در کنار این بافت، بافت حاشیه‌ای در شهر اراک شاهدیم که تا امروز این بافت توسعه داشته است، گفت: بافت ارگانیک شهر اراک از نظر کیفیت و کمیت معابر ضعیف است و بر همین اساس با چالش روبرو هستیم، در ساخت و سازهای شهری و معابر، مسیر شمال به جنوب و بالعکس شهر شکل گرفته است، اما مسیر شرقی و غربی به خوبی شکل نگرفته است و از حیث پدافند عامل در این مسیر معبر کارآمدی وجود ندارد و اگر مشکلی بروز کند، تخلیه منطقه دشوار خواهد بود و در واقع زمانی که پروژه ۵۸ متری پیشنهاد شد، پیرو کاری کارشناسی این اقدام صورت گرفت.
نوازنی تصریح کرد: زمانی که میلی به اجرای یک پروژه وجود ندارد، بهانه‌های بسیاری برای لغو کار ارائه می‌شود، شورای شهر سابق با افتخار اعلام کرد که پروژه ۵۸ متری را لغو کردیم، اما قطعا در تاریخ این اقدام لکه ننگی در کارنامه کاری این شورا خواهد بود چراکه احداث این معبر کاملا کارشناسی شده پیشنهاد شد و حتی پشتوانه مالی آن نیز تعیین شده بود، اما اراده‌ای برای اجرا وجود نداشت.
وی با تأکيد بر اینکه مسیر ۲۴ متری حداقل اقدام برای تخلیه بخشی از بار ترافیکی مرکز شهر است، گفت: البته احداث این خیابان در واقع دستور شورای عالی معماری و شهرسازی است و فقط استان و کارشناسان نسبت به تهیه طرح بر روی خیابان‌های موجود اقدام کردند.
مدیرکل دفتر فنی استانداری مرکزی تصریح کرد: ساماندهی میوه فروشان ابتدای خیابان قائم مقام یکی از راهکارهای تخلیه ترافیک مرکز شهر است، اجرای طرح ترافیکی در مرکز شهر و اجرای خیابان ۲۴ متری نیز راهکار دیگر برای کنترل ترافیک مرکز شهر است، این تصور را نداشته باشیم که اجرای ۲۴ متری، کار فوق‌العاده‌ای است! احداث چنین معابری در همه شهرها انجام می‌شود، اما متأسفانه در اراک به محض تصویب و ابلاغ یک طرح، اعلام می‌شود که امکان اجرا وجود ندارد در حالی که مانعی وجود ندارد، شهرداری از نظر مالی مشکلی ندارد و حتی املاک موجود در طرح نیز املاک قدیمی است و حتی شهرداری املاک بسیاری در این محدوده دارد که می‌تواند به مالکین پیشنهاد دهد، اما مشکل اینجاست که نمی‌خواهیم وارد کارهای بزرگ شویم.
نوازنی با بیان اینکه از نظر من وضعیت فعلی شهر اراک وضعیت مطلوب نیست و اگر مطلوب بود که مسلما به سراغ چنین طرح‌هایی نمی‌رفتیم، افزود: مسلما اجرای معبر ۲۴ متری پروژه‌ای ایده‌آل نیست، اما در واقع حداقلی است که در اختیار داریم تا بتوانیم ترافیک مرکز شهر را تخلیه کنیم.
نوازنی خواستار تشکیل اتاق فکر برای ایجاد تحول در شهر اراک شد و افزود: اراک نیازمند یک دهکده سلامت است، جایی بیرون شهر نیاز داریم تا انتقال مطب‌ها و مجتمع های پزشکی، همچنین صنوف مزاحم و آلاینده انجام گیرد و قطعا بار ترافیکی هسته مرکزی شهر کاهش می‌یابد. 

۲۴ متری دردی از مشکلات ترافیکی اراک دوا نمی‌کند
فرماندار اراک در این جلسه اظهار کرد: مدیریت فعلی شهر اراک میراث دار یک پروژه ۱۸ ساله است که توقعاتی برای مردم ایجاد کرده است و باید امروز براساس تصورات شکل گرفته به توقعات پاسخ دهد.
امیر هادی تصریح کرد: معبر ۲۴ متری طبق توضیحات مشکلی از اراک و مرکز شهر رفع نمی‌کند و از طرفی نمی‌توان پروژه را تغییر داد.
وی با بیان اینکه مباحث ترافیکی این پروژه توسط یک مشاور ترافیک بررسی شود و برای مباحث ترافیکی یک طرح دیگر روی میز قرار گیرد، افزود: برای پاسخ به توقعات عمومی و وجدان خود باید حداقل دو طرح روی میز داشته باشیم. 

پیوست‌های ترافیکی و اجتماعی طرح شفاف بیان شود
شهردار اراک نیز در خصوص این پروژه و اثربخشی این معبر اظهار کرد: پس از یک زمان بسیار زیاد که مردم اراک منتظر اجرای پروژه ۵۸ متری بودند، طرح لغو شد و در واقع بی‌اعتمادی نسبت به تصمیمات دولتی در حافظه تاریخی مردم شکل گرفته و امروز پروژه ۲۴ متری نیز دارد به این شرایط دچار می‌شود و می‌طلبد که در اجرای پروژه دقت و برنامه‌ریزی لازم لحاظ شود.
دکتر علیرضا کریمی با بیان اینکه پروژه در محدوده و هسته مرکزی شهر است و قطعا کار دشوار خواهد بود، گفت: تقاطع‌های در نظر گرفته شده در طرح هزینه‌بر است، اما آنچه در این طرح مفقود است پیوست مطالعات ترافیکی و اجتماعی است و هنوز به صورت شفاف نمی‌دانیم که اجرای طرح چه مشکلات ترافیکی و اجتماعی را رفع می‌کند.
وی تصریح کرد: عرض خیابان ۲۴ متر است و حدود ۷ متر مختص پیاده‌راه و بلوار خواهد بود و مطمئن نیستیم که یک معبر حدود ۱۷ متری چه مشکلات ترافیکی را در این شرایط اقتصادی که اجرای پروژه هزینه بسیاری به شهر تحمیل می‌کند، رفع خواهد کرد.
شهردار اراک با تاکید بر اینکه قطعا مزایایی در طرح متصور است، گفت: مسلما برای ورود به عرصه اجرا حتما باید دشواری‌های کار دیده شود، همچنین امتیازها و بسته‌های تشویقی و تراکم‌های ساختمانی نیز باید به صورت شفاف مشخص باشد و اگر همچنان به دنبال صدور مجوز برای تراکم‌های خدماتی و تجاری در منطقه باشیم، قطعا اثربخشی معبر تحت تأثیر قرار می‌گیرد و بر همین اساس مطالعات باید دقیقتر و با جزئیات بیشتر انجام گیرد.
وی با اشاره به اینکه طرح از مطلوبیت زیادی برخوردار نیست، گفت: شاید ۵۸ متری مشکل اراک را حل می‌کرد، ولی امروز درگیر پروژه‌ای هستیم که در اجرا با مسائلی روبرو است و نسبت به حل مشکلات ترافیکی با کمک این معبر تردید وجود دارد و اگر پس از احداث، مجوز تجاری در خیابان داده شود عملا مشکلی از ترافیک حل نمی‌شود.
کریمی تصریح کرد: مخالفتی با طرح نداریم، اما باید همه جوانب آن تبیین شود و باید قبل از آغاز کار ابهامات رفع شود و به نظر می‌رسد که اهداف ترافیکی شهر با این معبر حل نمی‌شود. 

درگیری ۲۴۰ پلاک در مسیر اجرای معبر ۲۴ متری 
در این جلسه معاون شهرسازی و معماری اداره کل راه و شهرسازی استان مرکزی به تشریح طرح پرداخت و گفت: طرح جامع اراک در ۱۷ تیرماه ۱۳۹۸ در شورای عالی شهرسازی و معماری مطرح شد و یکی از موضوعاتی که طرح را تحت تأثیر خود قرار داد، پروژه خیابان ۵۸ متری بود که به واسطه گذشت زمان زیاد از این طرح و اجرایی نشدن آن، طرح دچار تغییر شد.
عزیزی با اشاره به اینکه طرح ۵۸ متری در واقع یک محور شرق به غرب را برای شهر اراک ایجاد می‌کرد و در واقع این محور یکی از مسیرهای پرتردد و پر ترافیک شهر به شمار می‌رود، افزود: طول پروژه ۱۸۶۰ متر و پلاک‌های درگیر ۸۰۶ مورد بود که ۴۵ پلاک طی ۱۵ سال توسط شهرداری اراک تملک شده بود، اما در نهایت با نظر شورای عالی معماری و شهرسازی پروژه لغو شد و مقرر شد با تکیه بر معابر موجود، معابر جدید در نظر گرفته شود.
وی تصریح کرد: با بررسی‌های صورت گرفته در شهر، ۱۱ آبانماه ۱۳۹۸، طرح ایجاد معبر جدید (احداث محور ۲۴ متری) در شورای برنامه‌ریزی و توسعه استان مطرح و مصوب شد و با ارزیابی انجام شده، ۲۶ پلاک ۹۰ تا ۱۰۰ درصد، ۱۴ پلاک ۷۰ تا ۹۰ درصد، ۳۵ پلاک ۴۰ تا ۷۰ درصد و ۱۷۰ پلاک کمتر از ۴۰ درصد با طرح درگیری دارند.
معاون راه و شهرسازی استان مرکزی با بیان اینکه طرح در جلسات شورای ترافیک شهر اراک به صورت کامل بررسی شده است، گفت: به درخواست شهرداری طرح در کمیسیون ماده ۵ نیز مورد کارشناسی قرار گرفت و طرح به تأیید رسید.
وی بیان کرد: این طرح توسط بازرسی نیز مورد بررسی قرار گرفت و نسبت به مواردی چون تهیه گزارش توجیهی و فنی در خصوص لزوم اجرای پروژه و حصول اطمینان نسبت به اثرات مثبت طرح بر روی ترافیک هسته مرکزی شهر، دریافت نظر شورای شهر، ایجاد پارکینگ طبقاتی در طول مسیر به ویژه در میدان هفت تیر و پیش‌بینی اعتبار مورد نیاز جهت تملک اراضی واقع در مسیر پروژه و اعمال مدیریت درست از سوی شهرداری تأکید داشتند.

در این جلسه مسئولان نهادهای نظارتی و امنیتی استان نیز توضیحاتی ارائه و نکاتی را مورد بحث قرار دادند.